Po nas choćby rdza

Zdjęcie wydawca

Rdza - Jakub Małecki. To jakby Dygot drugi. Równie sugestywny w opisie rodziny, małej społeczności, związków, tańca przypadku z przeznaczeniem. Tak jak w Dygocie kalendarz historyczny to jedynie odnośnik, zegar odmierzający życie bohaterów - Szymka, jego rodziny, ludzi z ich otoczenia, mieszkańców małej miejscowości, wsi wręcz, małych żyć. Możemy w tej procesji życiorysów dopatrzeć się zjawiska korozji, której efektem jest rdza*. Proces ten oglądamy najczęściej w przyspieszonym tempie, zatrzymując się chwilami by przyjrzeć się bliżej jego szczegółom.Ten znany z popularnonaukowych filmów myk pozwala nam znowu odbyć ponad sześćdziesięcioletnią podróż. Masę żelazną uosabiają tory kolejowe, siekiera, pistolet, samochód, brona, stopione już na zawsze z ludźmi i budujące zlepek z krwi i rdzy. Podoba mi się u Małeckiego ta próba uratowania efektów tego rozpadu przed zapomnieniem, przed umniejszeniem tych biografii z Chojnów. Imponuje takim przechowywaniem rdzy w szklanym naczyniu, ratującym bądź chociaż spowalniającym jej całkowity rozpad. Ale to za mało by autora uwolnić od zarzutu wtórności, skopiowania własnego Dygotu, powtórzenia równie wciągającego, emocjonalnego ale jednak powtórzenia. Chyba, że ta historia musi wybrzmieć do końca. Wtedy przeczytam i następną podobną, z przyjemnością. 

* (za Wikipedią) Przy wystarczającej ilości czasu, tlenu i wody, każda masa żelaza ostatecznie przekształca się w całości w rdzę i rozpada się.

Dygot -  Sześćdziesiąt sześć lat dygotu.  Nie potrafię z całą stanowczością 

stwierdzić

Zdjęcie wydawca

czy to już proza wybitna. Nie wiem czy opowiada o nieuchronności przeznaczenia czy raczej o ścieżkach wolnego wyboru. Nie wiem czy wielkopolskie Koło staje się mandalą życia czy pozostaje jedynie prowincjonalnym miastem. Są w książce fragmenty wybitne, które faktycznie wywołają w nas dygot. Na pewno historie rodzinne znad Warty, które opowiada Małecki silnie angażują czytelnika, są świetnie napisane i drżą od emocji. I długo będą w nas rezonować, że tak przy drganiach pozostanę.